Ο Αντώνιος Λάβδας γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 10 Απριλίου του 1926. Γιος του Κωνσταντίνου Λάβδα, ναυτικού από την Άνδρο, και της Αλεξάνδρας, το γένος Παπαϊωάννου από το Σούλι Ηπείρου η οποία, εγκατεστημένη από πολύ μικρή ηλικία, λίγο πριν το γύρισμα του 20ου αιώνα, στην Αθήνα με τους γονείς της, επιδόθηκε σε ερασιτεχνική ενασχόληση με τη Μουσική, έχοντας σπουδάσει βιολί με τον Τόνυ Σούλτσε στο Ωδείο Λότνερ (μετέπειτα Ελληνικό Ωδείο). Η μητέρα του υπήρξε ο πρώτος του σύνδεσμος με τη λόγια μουσική, υποβοηθώντας τον στα πρώτα χρόνια της μουσικής του εκπαίδευσης, η οποία άρχισε το 1935 στην περίφημη «Αθηναϊκή Μανδολινάτα», ένα μουσικό σωματείο (Ωδείο), με σημαντική θέση στα μουσικά πράγματα της Αθήνας του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. Τελούσε υπό τη διεύθυνση του θείου του Λάβδα (1879-1940), ονομαστού μαέστρου, συνθέτη, παιδαγωγού, και διδάκτορος φυσικών επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ιδρυτικό μέλος της υπήρξε και ο Κωνσταντίνος Λάβδας, αδελφός του Νικολάου, ενώ ένας ακόμη αδελφός, ο αργότερα αντιστράτηγος Γεώργιος Λάβδας (1884-1950), έπαιζε και αυτός στη Μανδολινάτα.
Ο Αντ. Κ Λάβδας λοιπόν γεννήθηκε και μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον στο οποίο η μουσική έπαιζε πρωταγωνιστικό ρόλο. Η σπουδή της μουσικής συνεχίστηκε κατά τη διάρκεια της Κατοχής µε τον Μάριο Βάρβογλη (αρµονία) και αργότερα στο Ελληνικό Ωδείο, µε καθηγητές τους Μιλτιάδη Κουτούγκο (αρµονία, ενορχήστρωση, διεύθυνση µανδολινάτας), Αντίοχο Ευαγγελάτο (µορφολογία), Μάριο Βάρβογλη (ιστορία της µουσικής) καθώς και, ιδιωτικά, µε τον Αλέκο Κόντη (πρακτικές εφαρμογές αρμονίας - αντίστιξη και φούγκα). Η συμμετοχή του, ως μαθητή, στην αντίσταση δεν τον εμπόδισε να παρακολουθεί την καλλιτεχνική κίνηση της κατεχόμενης Αθήνας και, όπως εδιηγήτο, να παρακολουθεί συναυλίες δίπλα σε Γερμανούς αξιωματικούς, που πιθανόν να τους είχε αντιμετωπίσει σε κάποια διαδήλωση το πρωί της ίδιας ημέρας.
Ο Αντ. Κ Λάβδας απεβίωσε στην Αθήνα, στις 6 Μαΐου του 2009, μετά από σύντομη ασθένεια. Ο Γιώργος Λεωτσάκος, εκπροσωπώντας την Ένωση Κριτικών, συνόψισε την προσωπικότητα του Αντώνη Λάβδα αποχαιρετώντας τον σε μερικές μεστές γραμμές: «…η προσήνεια και η πραότητα του χαρακτήρα σου και το αδαμάντινο ήθος σου, αρετή σχεδόν υπό εξαφάνισιν, αν όχι υπό διωγμόν…και....μια επιβλητική συγγραφική και συνθετική δημιουργία, απόρροια όχι μόνον των αρετών σου, αλλά και των έμφυτων χαρισμάτων σου και μιας απέραντης παιδείας».
Φθινοπωρινό τραγούδι, για βιολί και πιάνο, φινάλε
ΕΡΓΑ
ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΩΜΑΤΙΟΥ
Φθινοπωρινό τραγούδι, για βιολί και πιάνο (1942-43)
Κουαρτέτο για έγχορδα (1951, αναθ.1981)
Ρομάντσα, για δύο τρομπόνια
ΣΟΛΟ
Βραδινό λιµάνι, κοµµάτι για πιάνο (1958)
Μινιατούρες σε µια κασετίνα του παλιού καιρού, μικρή Σουίτα για πιάνο (1942-58)
Σονάτα για βιολί σόλο (π. 1981-85)
ΤΡΑΓΟΥΔΙ
Τρία τραγούδια, σε ποίηση Τ. Άγρα, για φωνή και πιάνο:
Ι. Των ψυχών (1947)
Π. Πάλι ο δρόµος (1952)
ΙΙΙ Λιµάνι αχνό (1963)
Επινίκιος, σε κείμενο Πινδάρου, για φωνή και αρχαία ελληνική κιθάρα (1968, παραγγελία Γ προγράμματος τού BBC)
Τρία τραγούδια της Σαπφώς, µελοποιηµένα σε αρχαίους ελληνικούς τρόπους και κατά προσέγγιση της αρχαίας ελληνικής προφοράς, για φωνή και αρχαία ελληνική κιθάρα (1970, παραγγελία Γ προγράμματος του BBC)
ΧΟΡΩΔΙΑΚΑ
Αµάξι στη βροχή, σε ποίηση Τ. 'Αγρα, για τρίφωνη παιδική χορωδία
Η τρελή ροδιά, σε ποίηση Ο. Ελύτη, µαδριγάλι για έξι φωνές
Οι ξενιτεμένοι, σε ποίηση Μ. Στασινόπουλου, για τετράφωνη μεικτή χορωδία
ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΑΡΧΑΙΟ ΔΡΑΜΑ
Ικέτιδες, του Αισχύλου, για χορό, και σύνολο πνευστών (1958)
Προµηθεύς δεσµώτης, του Αισχύλου, για χορό, αυλό και αρχαία ελληνική κιθάρα (1962)
ΣΚΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Η µέρα της κρίσης, του Ρόδη Ρούφου (1958)
Θεοφανώ, του Α. Τερζάκη (1958)
Γεύση από µέλι, της Σ. Ντελένεϋ (1961)
Το Πάρτυ (Τζ. Άρντεν)
Μικρό χορογραφικό πρελούδιο, για το Ελληνικό Χορόδραμα
MOYΣΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ
Ντοκυμανταίρ «Η πιο μεγάλη δύναμη» του Ροβήρου Μανθούλη (1963)
ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ
Ηρώ και Λέανδρος, του Μουσαίου (1956-57)
Ερωφίλη, του Χορτάτζη (1956-57)
ΔΙΑΦΟΡΑ
Ενορχήστρωση δηµοτικού τραγουδιού σε εναρμόνιση Σκαλκώτα: Λαφίνα
Impromptu για ορχήστρα
Εναρµόνιση τριών δηµοτικών τραγουδιών της Ηπείρου:
Ι Τρεις κοπέλες
Π. Καραγκούνα
ΠΙ Βασιλικός θα γίνω
Ενορχήστρωση τεσσάρων δηµοτικών τραγουδιών, σε εναρμόνιση Ν. Λάβδα:
Ι Βασιλική προστάζει
Π Ζαχαρούλα
ΙΙΙ Κείνο τ' αστέρι το λαµπρό
ΙV Σήμω λυγερή
ΓΡΑΠΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Κριτική μουσικής στις εφημερίδες Σημερινά, Καθημερινή, Ελεύθερος Κόσμος, και τα περιοδικά «Ελληνικά Θέματα» και «Άλφα».
«Πεντάφθογγοι κλίµακες εν τη δηµώδει µουσική της Ηπείρου» (Ηπειρωτική Εστία, 1958). Η πρώτη τεχνολόγηση τής διαστηματικής τάξης τραγουδιών τής βορείου Ηπείρου που ανακοινώθηκε με επιστολή του δια τού ΕΙΡ προς το Choir Moledet του Τελ Αβίβ, σε απάντηση ερωτημάτων για την Ελληνική μουσική παράδοση (1954).«Γ. Μπραµς, ο κλασικός συμφωνιστής της Γερµανίας και τα µουσικά ρεύµατα της Ευρώπης» (Ραδιοπρόγραµµα, 1958)«Κλ. Ντεµπυσσύ και ο µύθος των πραγµάτων» (Νέα Εστία, 1962)«Η Μουσική και ο Λόγος στην Αρχαία Ελλάδα» (σειρά εκποµπών ΕΙΡ, Φεβ.-Ιούν. 1967)«Ανατολίτικο ύφος και ελληνική µουσική» (Κέντρο έρευνας και µελέτης των ρεµπέτικων τραγουδιών, 1977)«Ασύµµετρες ρυθµικές µορφές στην ελληνική αρχαία ποίηση και νεότερη μουσική» (Κανονάκι, Φεβ. 1984)«Μουσική και αρχαίος ελληνικός λόγος» (Αρχαιολογία, Φεβ. 1985)«Μουσικές διαμορφώσεις στον ελληνικό λόγο» (Η λέξη, Μάρτ.-Απρ.1992)«Τον καιρό του πολέμου», διήγημα
Αλέξανδρος Α. Λάβδας, MSc, PhD (UCL)
Νευροβιολόγος, Ερευνητής στο Ελληνικό Ινστιτούτο Pasteur
a_lavdas@yahoo.co
Επιμέλεια σελίδας Έφη Αγραφιώτη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου